Citizens regularly receive an invitation to be screened for diseases like breast cancer and cervical cancer. Common sense says getting screened is to right thing to do. Many of us associate screening with reducing the risk of developing symptoms or dying from the disease. Early diagnosis sounds like the safe option. However, is this actually true? In the absence of symptoms, is looking hard for a disease sensible?

Gilbert Welch, Lisa Schwartz and Steven Woloshin are the authors of the book Overdiagnosed, making people sick in the pursuit of health. In their book they address the risk of Overdiagnosis. First and foremost they state: if you have symptoms, go see a doctor! The medical profession has a lot to offer when you’re ill. Subsequently the authors say: if you don’t have any syptoms, think twice before getting screened. You may be at risk of overdiagnosis. Overdiagnosis occurs when individuals are diagnosed with conditions that will never cause symptoms or death. Overdiagnosis is the consequence of the enthusiasm for early diagnoses. It only occurs when a doctor looks for a disease in a person who has no symptoms. The authors explain that for many diseases your chances of being overdiagnosed are much higher than your chances to prevent death as a consequence of early diagnosis and treatment.

The authors describe how the thresholds to determine who has a condition and who doesn’t have changed dramatically over the years. For many diseases you’re diagnosed with that disease much quicker now than before, because the cutoffs have been lowered. As a consequence, many more people get treatment. The risk of overdiagnosis is overtreatment. Being treated for a disease that would never have led to symptoms can be disadvantageous. The treatment may be mentally and physically hard and may cause negative side effects. Overdiagnosis makes healthy people ill.

Might overdiagnosis sometimes be happening in coaching and counselling  as well?

I think hat in the field of mental health, the goalposts have changed over the years too. What was once a ‘normal’ response to a life event has now been ‘problematised/ / categorised.  Let’s ask what might sound a shocking question – might overdiagnosis sometimes be happening in the counselling room as well? Could it be that as a consequence of counselling the client perceives he has more problems than he thought he had when he started counselling? Might it be possible that counselling could, in some cases, actually induce mental health problems? What do you think?

Progress focused conversations are concrete, pragmatic, positive and  use easy wordings.

Nine progress focused questions are:

1. What have you already achieved?
2. How did you manage to achieve that?
3. What do you want to achieve?
4. What will be better once you have achieved that?
5. Which difficulties do you already handle a bit better sometimes?
6. How do you already pull that off?
7. What will you do again, which led to improvements before?
8. What will you experiment with, to explore whether it leads to further improvements?
9. How will you notice you’re on the right track?

Your convictions steer your responses in dialogues with others and with yourself. Progress focused beliefs are:

Progressiegerichte gespreksvoering is concreet, praktisch, positief en maakt gebruik van eenvoudig formuleringen.
Negen progressiegerichte vragen zijn:

1. Wat heb je al bereikt?
2. Hoe heb je dat al weten te bereiken?
3. Wat wil je verder bereiken?
4. Wat gaat er beter wanneer dat is bereikt?
5. Wat gaat er nu al soms beter?
6. Hoe krijg je dat soms al voor elkaar?
7. Wat ga je opnieuw doen waarvan je hebt gemerkt dat het leidt tot verbetering?
8. Wat ga je uitproberen om te onderzoeken of het tot verbetering leidt?
9. Waaraan ga je merken dat je op de goede weg bent?

Een waargebeurd groeimindsetvoorbeeld:
Een docent op een lagere school zei over een jongen:”hij heeft geen aanleg voor rekenen, maar wel een talenknobbel!”.
Een docent op een middelbare school zei over een jongen:”hij heeft duidelijk talent voor wiskunde, hij heeft er aanleg voor”.
Het grappige is dat dit over dezelfde jongen gaat! Hoe is dat gegaan?Klik hier om meer te lezen

De auteurs Clampitt en DeKoch onderscheiden in hun boek Transforming leaders into progress makers twee manieren waarop je progressie kunt maken. Progressie door te exploreren en progressie door te verfijnen.
Exploreren betekent dat je iets nieuws en innovatiefs probeert. Exploreren is het betreden van onbekend terrein. Onvoorspelbaar. Klik hier om meer te lezen

Sommige mensen hebben een negatieve associatie bij progressie, omdat een focus op progressie hen een gejaagd, een “nooit tevreden” gevoel geeft. Opmerkingen als :”Is het dan nooit goed genoeg?” of “Komt er dan nooit een eind aan alle verbeterslagen?” komen volgen de auteurs Clampitt en DeKoch vanuit een verkeerd begrip van wat progressie is. Door progressie als een doel op zich te zien in plaats van als een mindset. Het verschil tussen een doel en een mindset is volgens de schrijvers het volgende. Een doel kun je, als het eenmaal is bereikt, van je to-do-lijstje afhalen. Een mindset is een manier van leven. Een progressiegerichte mindset is dus een manier van in het leven of in je werk staan. Soms komt de progressie door te verfijnen en soms komt de progressie door te exploreren. Dus een progressiegerichte mindset is niet hetzelfde als van de ene naar de andere hype fladderen, of nooit tevreden zijn met de progressie die je al hebt bereikt. Wat is het wel? Hoe herken je een progressiegerichte mindset?

“Denialism” heet het boek van Michael Specter waarin hij stelt dat grootschalige ontkenning van wetenschappelijke kennis, magisch denken en angst progressie tegenhouden. Het boek is een aanklacht tegen de grootschalige ontkenning van feiten op allerlei gebied. In 6 hoofdstukken behandelt hij de ontkenning door zoals hij ze noemt “de denialists”. Specter stelt dat magisch denken gevaarlijk is voor het voortbestaan van onze planeet en dat magisch denken ten koste van wetenschappelijk denken aan terrein wint. “Denialists” weigeren volgens Specter de meest overtuigende wetenschappelijke data te erkennen en schuiven het terzijde als “gewoon een andere mening”. Specter erkent dat er fouten worden gemaakt door wetenschappers, maar stelt dat dit geen reden is om daarom magisch denken te verkiezen boven gefundeerd en gerepliceerd wetenschappelijk onderzoek.
Voorbeelden van magisch denken ten koste van wetenschappelijk denken die Specter beschrijft zijn:Klik hier om meer te lezen

Amabilee en Kramer hebben grootschalig onderzoek gedaan naar wat ze noemen “innerlijke werkbeleving”. Innerlijke werkbeleving is gedefinieerd als: hoe mensen zich voelen over hun werk, hoe ze hun werk percipiëren en hoe gemotiveerd ze zijn om het werk te doen. Innerlijke werkbeleving bestaat uit drie componenten:

1. Percepties: welke betekenis geven mensen aan werkgebeurtenissen
2. Emoties: welke gevoelens gaan gepaard met de werkgebeurtenissen
3. Motivatie: de wil om het werk al dan niet te doen

Een positieve innerlijke werkbeleving is direct gerelateerd aan betere performance. Als de innerlijke werkbeleving positief is zijn mensen creatiever, productiever, betrokkener en collegialer. Een positieve innerlijke werkbeleving leidt tot meer aandacht voor de taken die iemand verricht, meer betrokkenheid en een sterkere intentie om inzet te tonen.Klik hier om meer te lezen

The “what is better”-question can be a very useful question in counselling sessions. The client starts to mention something that is better and the counsellor asks questions like: ”What went better? How did you do that? How was that beneficial? How can you do that again in the future?”

Clients often are able to provide more examples of what is better than the counsellor would think possible. The question “What else is better” and “What else” may therefore be repeated several times.

However, is it better when the client comes up with 4 examples of what is better, than when she comes up with 2? I always thought it was good to keep on asking the question “what else is better”, even if it took the client longer to think and come up with something. Not anymore.. Because of the “psychology of availability.”

Paradoxically, the psychology of availability says that more positive examples are not always better than fewer positive examples…Why?

1. people believe they cycle less frequently when they have to come up with more occasions in which they cycled, than when they have to come up with fewer examples.
2. people are less certain of their choices when they have to come up with more reasons why they have made their choice
3. people are less convinced a certain event could have been prevented when they have to list more ways in which the event could have been prevented
4. people are less impressed by a car when they have had to list a lot of advantages of the car
5. people who have been asked to give 12 examples of their own assertiveness value their general assertiveness more negatively than people who have had to give 6 examples of their own assertive behaviour.
6. people who have been asked to give 12 possible improvements of a training course value that course more positively than people who have had to list 6 improvements

Counter-intuitive or what? How does this work? It turns out that fluency has a lot to do with it. The first few examples spring to mind relatively easily, but after the first few people find it harder to come up with more examples. The fluency in finding examples or arguments diminishes. Even though in the end they might come up with the requested 12 examples, the effort it took to think of those examples bothers them. They think: “If it was so hard to come up with those examples of when I was assertive, I can’t be very assertive at all”

Might this indicate that asking “what is better” is ok as long as the client can come up with examples easily? As soon as the client needs more time to think about what is better, could it be counter-productive to give more time to think about it and to repeat the question? The psychology of availability surely seems to point in that direction.

More is not always better?