Ontwerpcriteria progressiegericht trainen. De oefeningen in een progressiegerichte training benutten een aantal belangrijke ontwerpprincipes die ervoor zorgen dat deelnemers optimaal leren en hun kennis en vaardigheden kunnen ontwikkelen. In dit artikel beschrijf ik een aantal van deze principes en geef ik voorbeelden van hoe ze toegepast kunnen worden.

Er (niet) over praten? In deze bijdrage beschrijf ik enkele invalshoeken met betrekking tot de keuze om problemen en zorgen al dan niet te bespreken. Vermoedelijk bestaat er een ‘sweet spot’ ten aanzien van er (niet) over praten.

Wanneer ga je dan straffen? Tijdens een training progressiegericht leidinggeven vroeg een leidinggevende dit aan ons. We behandelden tijdens die sessie het onderwerp van (herhaald) ongewenst gedrag.

Respect en status in de adolescentie vormen de sleutel tot effectieve gedragsinterventies, zo leggen Yeager et al uit in dit onderzoeksartikel. Effectieve preventie van pestgedrag bij adolescenten is een belangrijk doel, maar traditionele anti-pest benaderingen blijken minder effectief te zijn naarmate adolescenten ouder worden. Sommige anti-pestbenaderingen die bij jongere kinderen wel goed werken blijken bij adolescenten het pesten juist te intensiveren. De afname in effectiviteit kan te wijten zijn aan een gebrek aan aandacht voor de veranderende behoeften van adolescenten, met name op het gebied van respect en status.

Gisteren hadden we een sessie in de opleiding progressiegericht werken. In de groep zaten twee adviseurs. Ze hadden geleerd dat ze ‘hard op de inhoud, zacht op de persoon’ moesten communiceren. Een voorbeeld van zo’n communicatie zou kunnen zijn: “Kees, ik mag je heel graag, maar jouw aanpak van de vergadering is echt enorm slecht.” Echter, de ervaringen met deze manier van communiceren waren niet positief. De ontvanger van deze ‘zacht op de persoon, hard op de inhoud’-boodschap vertoonde vaak drie reacties: defensief worden, dichtklappen of in een consumptiehouding belanden.

De kracht van het coachperspectief. Als progressiegerichte coach is het cruciaal om vragen te stellen die de cliënt helpen om helder voor ogen te krijgen wat hij wil bereiken en welke strategieën voor hem of haar werken. In de CPW-zeven stappen aanpak liggen deze vragen verscholen, waaruit de progressiegerichte coach put. Het zijn geen rigide structuren waarin de coach de cliënt perst, maar vormen een vraagsequentie die flexibel wordt benut, met de focus op het perspectief van de cliënt.

Uitgebluste leerlingen. Waarom hebben leerlingen soms een gebrek aan energie en distantiëren ze zich van de les? Waarom sluiten ze zich soms af tijdens de les in plaats van energiek deel te nemen? Om de ups en downs van de betrokkenheid en het afhaken van leerlingen in de klas te verklaren, hebben onderzoeken binnen de zelfdeterminatietheorie aangetoond dat de omgeving en de leraar hierop sterke invloed hebben. De onderzoekers Reeve et al stellen in dit pas verschenen onderzoeksartikel voor om het duale process model uit te breiden naar een nieuw tripartiet model.

Groeimindset dempt schade door pesten. Vaak proberen adolescenten hun sociale status te verhogen ten koste van hun peers. Ze gedragen zich dan op een bepaalde manier agressief, soms subtiel, soms minder subtiel. Iemand buitensluiten, geruchten over iemand verspreiden, intieme foto’s van iemand delen. Adolescenten zijn niet alleen slachtoffer van dergelijk pestgedrag, ze kunnen er zelf ook toe over gaan. Uit wraak en om hun sociale status in de groep te herwinnen.

Persoonlijkheidshokjes-denken. Regelmatig vertellen mensen in onze trainingen over hoe het persoonlijkheidshokjes-denken kritiekloos wordt geadopteerd in organisaties. Ook in organisaties die wetenschap bedrijven blijkt het regelmatig voor te komen dat ondeugdelijke persoonlijkheidstests worden ingezet.